(Vidda tłumaczy „God natt Oslo” – artykuł pisany na zachętę od i dla Nordic Talking Festival)
Wiecie, że muzyki naprawdę wiele można się nauczyć? Nie tylko wymowy i melodii języka, ale także nowych słówek i wyraźeń, które same wejdą nam do głowy. kiedy będziemy nucić, śpiewać lub nawet jeżeli odsłuchamy tę samą piosenkę odpowiednią liczbę razy.
Lillebjørn Nilsen (ur. 1950) jest w Norwegii jednym z narodowych bardów. Od lat 70. poetyckie piosenki śpiewają mali i duzi i niewielu jest takich, którzy nie znają „Barn av regnbuen”, „Tanta til Beate” czy „God natt Oslo”. A że jego pieśni są nie tylko poetyckie i melodyjne, ale także śpiewane wyraźnym, w miarę łatwym do zrozumienia dialektem z Oslo, warto wykorzystać je do nauki języka.
Naszą lekcję norweskiego czas więc zacząć!
„God natt, Oslo”, tekst i muzyka: Lillebjørn Nilsen
bak Vestkanten et sted
og langs fjorden seiler natten sakte inn.
Den legger til ved havna
og stryker gatelangs
forkledd som en kjølig sønnavind.
Min by, du ligger rastløs
selv om dagen din er over.
For du vet at natten din blir aldri lang.
Ditt lys blir aldri slukket,
ingen klapper på din pute
men av meg skal du få en vuggesang
Ref.
God natt kjære Oslo, sov godt inatt
til entreen
og låser med en lenke satt i spenn.
I morgen er den tyvende,
da er pensjonen her
tenker hun og går og legger seg igjen.
På Drammensveien hvisler det
en drosje gjennom natten
som smiler til hverandre
i lyset fra kupeen
før døra slår igjen og bilen drar
Ref.
God natt kjære Oslo, god natt god natt.
God natt kjære Oslo, sov godt i natt.
og en pike står
Så møtes de i Kongens gate,
lyset skifter gult
og ved Vippetangen er de to blitt dus.
Ved Egertorvet står et par
og snakker nokså stille.
Den grønne folkevogna har de sett.
Så må de begge flytte seg
for siste Sinsen-trikken
og Freia-uret blinker
Ref.
God natt kjære Oslo, god natt god natt
God natt kjære Oslo, sov godt i natt
opp og ned
fra Enerhaugen ned mot Grønlands torv.
Og Lumpa stenger døra og siste gjesten går
forbi en mann som sitter stille utenfor.
Fra Vippetangen går en kvinne sakte ned mot Børsen,
ved Grev Wedels plass tar hun en sigarett
og tenker på en by som er mye mindre enn denne
og en bror som hun så gjerne skulle sett.
God natt kjære Oslo, god natt god natt.
God natt kjære Oslo, Sov godt i natt.
Słońce schowało się dawno temu (1)
gdzieś za zachodnimi rubieżami (2)
Noc powoli wpływa fiordem (do miasta)
Zawija do portu
i prześlizguje się przez ulice
przebrana za chłodny południowy wiatr.
Moje miasto, takie jesteś niespokojne
mimo że Twój dzień już się skończył.
Bo Ty wiesz, że noc nigdy nie jest długa.
Twoje światła nigdy nie gasną,
i nikt nie przygotuje Ci posłania (3).
Ale ode mnie dostaniesz kołysankę
Dobranoc, kochane Oslo, dobranoc
Dobranoc, kochane Oslo,
śpij dobrze dzisiaj w nocy
Przy Schøninga samotna kobieta
podchodzi do drzwi
zamyka się od środka napiętym łańcuchem
„Jutro jest dwudziesty,
emerytura przyjdzie”
myśli sobie i kładzie się spać.
Ulicą Drammeńską, przez noc
przemyka taksówka
Ale na Skøyen zatrzymuje ją jakaś para
uśmiechająca się do siebie nawzajem
w świetle samochodu,
aż drzwi zatrzaskują się i taksówka odjeźdża
Dobranoc, kochane Oslo, dobranoc.
Dobranoc, kochane Oslo,
śpij dobrze dzisiaj w nocy
Samotny Mercedes przejeżdża Celną.
a dziewczyna stoi
i patrzy na twierdzę Akershus.
Spotykają się ze sobą przy Królewskiej,
Potem światło zmienia się na żółte,
i przy Vippetangen oboje będą już na ty
Na Egertorvet para romawia cicho.
Zobaczyli zielonego garbusa.
Ale muszą już iść
na ostatni tramwaj do Sinsen
A tymczasem zegar Frei mruga:
jest poł do pierwszej
Dobranoc, kochane Oslo, dobranoc…
Dobranoc, kochane Oslo,
śpij dobrze dzisiaj w nocy
Zamiatarka sprząta Grønlandsleiret,
w tę i z powrotem,
od Enerhaugen do targu Grønladskiego
zamykają Lumpę (4), ostatni gość idzie do domu
mijając mężczyznę, siedzacego przed wejściem.
Kobieta idzie powoli od Vippetangen
w kierunku Giełdy.
Zapala papierosa przy placu hrabiego Wedla
i myśli o mieście, które jest dużo mniejsze od tego
i o bracie, którego tak bardzo by chciała zobaczyć.
Dobreanoc, kochane Oslo, dobranoc
Dobranoc, kochane Oslo,
śpij dobrze dzisiaj w nocy
PS.
Tłumaczenie nie zawsze jest dosłowne. Ważne było dla mnie w miarę dokładne oddanie treści piosenki, jednak tak, aby po polsku brzmiało to przyzwoicie. Pod spodem kilka wyjaśnień, które być może jeszcze lepiej pomogą zrozumieć tekst.
1. „solen går ned” to oczywiście słońce zaszło (gå – gikk – har gått)
2. Vestkanten to zachodnia część Oslo (zaczynająca się właściwie już w centrum choć w nazwie jest „kąt, kant”). Rubieże brzmiały ładniej, ale każdy, kto mieszka w Oslo, wie, że miasto dzieli się na Oslo øst i Oslo vest. I na zachodzie mieszka całkiem sporo tych bogatszych, piękniejszych i bardziej norweskich.
3.”klappe på din pute” – dosłownie: układa, przyklepuje twoją poduszkę
4. Lumpa – obecnie „Olympen”, zwana także „Lompą” – restauracja przy Grønlandsleiret